Menu Sluiten

Tools voor online lesgeven

Bijdrage door Marcel de Leeuwe

Er zijn tools zoals SkypeFacetimeGoogle Hangouts, etc. waarmee je synchroon sessies kunt organiseren. Vaak gratis en je kunt ook met meerdere personen deelnemen. De tools die ik hier bespreek hebben nog aanvullende functionaliteiten zodat ze meer didactische mogelijkheden bieden.

Grofweg bieden deze webinar tools vergelijkbare functionaliteiten:

  • delen van presentaties
  • audio via internet (VoIP) voor alle deelnemers
  • video via webcams of externe camera’s
  • tekenen op een whiteboard
  • delen van allerlei applicaties
  • meerkeuzevragen stellen
  • hand opsteken (en op andere manieren laten weten hoe je over de sessie denkt)
  • chat (naar 1 iemand of de hele groep)
  • virtuele subgroepen maken in aparte ruimtes
  • opnemen van de sessie

In deze post zetten we een paar meestgebruikte tools naast elkaar. Microsoft Teams komt niet aan de orde maar Wilfred Rubens heeft daar iets over gepost.

Bij veel van de tools kun je niet alleen als host, co-host en presentator deze functionaliteiten gebruiken maar de host kan deze rechten ook geven aan deelnemers. Zo kunnen deelnemers bijvoorbeeld ook hun scherm delen met de hele groep.

De tools hebben ook nog een ‘achterkant’ waar je bijvoorbeeld sessies kunt plannen, de toegang kunt regelen en mensen kunt uitnodigen.

Waar kun je op letten?

Behalve de didactische functionaliteiten kun je onder andere ook letten op:

  • stabiliteit (sommige tools zijn foutgevoeliger dan andere tools)
  • gebruikersgemak (sommige tools zijn zonder instructie te gebruiken, andere zijn wat complexer)
  • prijs
  • integratiemogelijkheden met andere systemen (zoals een HR-systeem, leeromgeving of agenda)
  • benodigde bandbreedte (sommige tools hebben een snelle verbinding nodig dan andere tools)
  • beschikbaarheid van apps voor tablet en smartphones
  • te gebruiken zonder installatie op je computer (dus alleen in de browser)

Dat laatste punt is een belangrijk punt. In veel organisaties heb je als gebruiker niet genoeg rechten om software te installeren en veel webinartools installeren wel een klein stuk software of plug-in. Een beperkt aantal tools is ook prima te gebruiken in 1 of meerdere browsers.

Als presentator kun je wel altijd het beste de software installeren. Dat heb je ook nodig bij functies zoals het delen van je scherm.

Nog een opmerking voor iedere organisatie die software zoals Citrix gebruikt: de kans dat webinarsoftware goed functioneert is extreem klein. Kijk liever of het mogelijk is om buiten Citrix een browser op te starten anders zou ik geen webinars organiseren.

Vergelijking van een paar veelgebruikte tools

Er zijn erg veel verschillende tools die je kunt gebruiken. Ik wil alleen iets zeggen over de tools waar ik zelf ervaring mee heb. Het is dus geen uitputtende lijst. Ik ben niet compleet. Mocht je zelf aanvullingen en tips hebben dan zie ik die heel graag terug in de comments!

Mijn eerste sessies waren rond het jaar 2000. Dat was met tools zoals Centra Now en WebCORE. De techniek liep nog achter, niet zo zeer de functionaliteiten. Alleen de bandbreedte was veel minder. Daardoor zat er soms 30 seconden tussen de slide en de bijbehorende audio.

Zo’n 20 jaar geleden waren er ook al prima webinar omgevingen

 

Hieronder zie je de tools waarmee je hele interactieve sessies kunt hebben met groepen tot 100 deelnemers. Ik ga even voorbij aan de tools waarmee je meer een uitzending verzorgt voor een hele grote groep waarbij de interactie beperkt is. Zie ook een eerdere blogpost hierover. Overigens kun je vaak ook bij de tools die ik hieronder bespreek grote groepen tot 1000 mensen organiseren. Dan betaal je gewoon bij en pas je je didactische plan aan.

Welke merken tools vergelijk ik?

Bij deze de tools waar ik ervaring mee heb en die ik meeneem in mijn vergelijking:

NU BIEDEN VEEL BEDRIJVEN HUN TOOLS GRATIS AAN. Lees hier meer over.

Een overzicht van handige tools waar ik ervaring mee heb. Als je op de afbeelding klikt, open je een pdf.

Persoonlijke ervaring (Marcel) gedurende de laatste 20 jaar

Met Adobe Connect heb ik een jaar of 7-8 gewerkt, bijna op wekelijkse basis. Deze tool biedt veel flexibiliteit om het scherm in te delen met didactische functionaliteiten en je kunt hierdoor een hele gevarieerde sessie verzorgen waarbij je eenvoudig wisselt van schermindeling. Nadeel is de superslechte support (als het niet meer werkt kun je het nooit oplossen), de onaantrekkelijke vormgeving (je ziet dat het product al heel oud is) en technisch waren er best veel storingen als deelnemers een iets slechtere verbinding hadden. Ik had als presentator meer zorgen over een correcte werking bij de deelnemers.

BigBlueButton vind ik heel sympathiek omdat het open source is en prima in alle browsers werkt zonder dat je iets hoeft te installeren. Functionaliteiten zijn ook goed alleen zijn er niet veel eenvoudige en betaalbare mogelijkheden. Op een eigen server neerzetten kan maar dan heb je technische kennis nodig. In Nederland zijn er maar een paar organisaties die dit leveren.

Met GoToMeeting heb ik ook ervaring, ik begeleid nu bijvoorbeeld het instituut ETF (vanuit de Europese Commissie) om online events te ontwerpen en te begeleiden. De tools is sinds een half jaar heel bruikbaar. Daarvoor was de user interface een losse verzameling van vensters en had daardoor niet mijn voorkeur. Het werkt nu prettig en overzichtelijk. Klein nadeel: als je niets mag/kan installeren op je computer werkt GoToMeeting alleen in browser Google Chrome.

De tool die ik nu het meeste gebruik de afgelopen jaren is Zoom. Eenvoudig, goedkoop, uitbreidbaar (naar bijvoorbeeld grote aantallen gebruikers) en aantrekkelijk qua interface en gebruiksvriendelijkheid. De apps voor tablet en telefoon werken goed én het is zonder installatie te gebruiken in elke browser. Last but not least: gebruikers lopen zelden tegen technische problemen aan, ook niet als de verbinding wat minder is. Ook fijn: deelnemers kunnen eenvoudig hun eigen microfoon aan en uit zetten.

Nadeel is dat het soms voor presentatoren minder gebruiksvriendelijk is en een ander nadeel is dat het afspelen van video’s niet altijd soepel gaat. Je kunt bij Zoom niet een videobestand uploaden en speelt het op een slide af.

Handige extra aankopen

Bij een interactief seminar kun je ook zorgen voor goede audio. Zelf heb ik daar twee oplossingen voor:

 

Als ik alleen een sessie faciliteer, gebruik ik een USB hoofdtelefoon met microfoon zoals je hiernaast ziet. Deze is van Logitech. Voor 30/40 euro te koop.

Als alternatief kun je natuurlijk je oortjes van je smartphone gebruiken in je laptop of tablet.

Als we met meerdere mensen een sessie hosten dan is het eenvoudiger om een USB microfoon aan te sluiten. Zelf heb ik daar een Samson Meteor voor. Degelijke kwaliteit, goed mee te nemen en goed geluid.

Maar elke USB microfoon met een beetje lange kabel is handig om in te zetten.

Goede tips:

  • Geef duidelijke uitleg aan de deelnemers. Stuur dit per mail en zet dit in de leeromgeving of intranet. Een voorbeeld zie je hieronder.
  • Vraag of iedereen van te voren uittest of de verbinding goed is en de software werkt.
  • Vraag of iedereen een hoofdtelefoon of oortjes gebruikt. Op die manier gaat het geluid niet ‘rondzingen’.
Instructie voor deelnemers

Streamen vanuit een klaslokaal

Een webinartool kun je prima gebruiken als je alleen presenteert. Maar soms is het ook goed om vanuit een klas- of trainingslokaal de uitleg te streamen. Daar heb ik twee bruikbare oplossingen voor die weer een hele andere beleving/ervaring bieden aan de deelnemers.

Dit is de Mevo. Een kleine camera (groothoeklens) die je op een statief zet en waarbij je automatisch of met de iPad kunt monteren tijdens het live streamen. Speciaal gemaakt voor live-streaming. Kan automatisch de trainer/docent volgen met gezichtsherkenning.

Goede apps zijn erbij voor tablet en telefoon en de audio is prima. Streamen kan gratis via YouTube of bijvoorbeeld betaald via Vimeo. Je kunt ook op een kaartje een hele les opnemen (tot 4K kwaliteit).

Ook een mooie optie is live streamen of opnemen met een 360 graden camera. Hierbij heb je twee fish-eye lenzen waardoor je een 360 graden beeld hebt. Deze Kandao QooCam levert prachtige beelden op. De deelnemer kan dan het lokaal rondkijken.

Dit is interessant als je ook een rijk interactief proces hebt in de fysieke ruimte. Je geeft dan de regie aan de kijkers. Die kunnen via YouTube of andere kanalen je live stream of opname bekijken.

6 Comments

  1. Angela van Son

    Fijn, dank! Dit is precies één van de dingen waarover ik wil gaan nadenken als ik mijn trainingen-op-korte termijn onder controle heb.

    • admin

      Graag gedaan Angela!

      Mocht je nog vragen hebben dan kun je die ook altijd in het forum stellen.

      Hartelijke groeten,

      Marcel de Leeuwe

    • admin

      Hoi Paul,

      Dat is fijn om te horen, dank je voor je reactie!

      Hartelijke groeten,

      Marcel de Leeuwe

  2. Pingback:Praktische schermfilmpjes over gebruik Zoom (webinartool) - e-Learning beats Corona

Reacties zijn gesloten.